شهر پاوه با طبیعت کوهستانی و فرهنگی غنی، بهشتی برای علاقه مندان به سوغات اصیل ایرانی است؛ جایی که طعم، هنر و سنت دست به دست هم داده اند تا یادگاری ماندگار از سفر به این منطقه برای شما بسازند. برای آشنایی بیشتر و اطلاعات کامل تر، همراه ما در وب سایت عصر گردش باشید.
شهر پاوه کجاست
پاوه، شهری پلکانی در دامنه های کوهستانی استان کرمانشاه است که به دلیل طبیعت بکر، معماری خاص و فرهنگ کردی اش، یکی از محبوب ترین مقاصد گردشگری غرب ایران به شمار می رود.
این شهر با مردمانی خون گرم و سوغاتی هایی اصیل،شهری با فرهنگ ها و سبک زندگی سنتی ، شهری که با خوراک و آشپزی سنتی برای هر مسافری تجربه ای خاطره انگیز رقم می زند.
پاوه همچنین در نزدیکی مرز ایران و عراق قرار دارد و به همین دلیل، بازارچه های محلی آن محل عرضه محصولات متنوع محلی و سنتی است.
تاریخچه شهر پاوه
پاوه یکی از کهن ترین شهرهای منطقه اورامانات در استان کرمانشاه است که ردپای تمدن های باستانی را در خود جای داده.
برخی منابع، قدمت سکونت در این ناحیه را به هزاران سال پیش از میلاد نسبت می دهند، زمانی که اقوام کوه نشین نخستین سکونت گاه های انسانی را در دل کوهستان های زاگرس بنیان نهادند.
بر اساس روایت های شفاهی و اسطوره ای، نام «پاوه» از پاو، یکی از یاران یارسان و شاهزادگان دوران ساسانی گرفته شده که در این منطقه کشته شد و نامش بر این شهر ماندگار شد.
این داستان در فرهنگ مردم پاوه جایگاه خاصی دارد و نشانه ای از پیوند هویت محلی با تاریخ حماسی ایران است.
در طول سده ها، پاوه بهدلیل موقعیت کوهستانی اش، همواره جایگاه استراتژیکی برای تجارت، مقاومت در برابر حملات بیگانگان و پناهگاهی برای فرهنگ های بومی بوده است.
معماری پلکانی روستا ها، شیوه معیشت سنتی، و حفظ زبان و پوشش کردی، همگی بازمانده هایی از گذشته ی دور این سرزمین اند.
همچنین منطقه اورامانات که پاوه در دل آن جای دارد، در سال های اخیر به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده؛ اتفاقی که نشان دهنده ی ارزش جهانی فرهنگ و تاریخ این منطقه است.
سوغات شهر پاوه
سوغات پاوه ترکیبی دل نشین از خوراکی های کوهستانی، غذاهای بومی و صنایع دستی سنتی است.
هر کدام از این سوغاتی ها بازتابی از سبک زندگی، طبیعت و باور های مردم این منطقه اند.
از گردوی مغذی گرفته تا کلوچه های محلی و نان های سنتی، همه چیز رنگ وبوی اصالت دارد.
در بازارهای پاوه، عطر روغن حیوانی و رب انار با هنر دستان گیوه دوزان در هم می آمیزد.
صنایع دستی همچون شال، چوخا و موج نه تنها کاربردی اند، بلکه روایت گر فرهنگ کهن مردمان کوه نشین اند.
گردشگرانی که به پاوه سفر می کنند، با انتخاب این سوغات، تکه ای از روح کوهستان را با خود به خانه می برند.
گردو پاوه
گردوی پاوه یکی از باکیفیت ترین و خوش طعم ترین گردو های تولید شده در ایران است.
آب وهوای کوهستانی، خاک حاصل خیز و نبود آلاینده های صنعتی در این منطقه، باعث شده میوه درخت گردو با مغزی چرب، نرم، روغنی و بدون تلخی پرورش یابد.
گردوی این شهر پوستی نازک دارد و مغز آن به راحتی جدا می شود، از این رو مورد استقبال بسیاری از مسافران و حتی صادر کنندگان قرار گرفته است.
گردوی پاوه بهدلیل ماندگاری بالا، یکی از سوغات هایی است که حتی پس از ماه ها همچنان کیفیت اولیه اش را حفظ می کند.
اگر به دنبال یک سوغات مقوی، سالم و خوشمزه هستید، گردوی پاوه انتخابی ایده آل خواهد بود.
انار پاوه
باغ های انار در مناطق اطراف پاوه، به ویژه در دامنه های کوهستانی، از جمله زیباترین و پربارترین باغ های غرب کشور به شمار می روند.
انارهای این منطقه به خاطر شرایط اقلیمی خاص، طعمی متعادل میان ترشی و شیرینی دارند و دانه های آن ها درشت، آبدار و خوش رنگ هستند.
در فصل پاییز، برداشت انار به یکی از جاذبه های محلی برای گردشگران تبدیل می شود.
انار پاوه نه تنها در میان مردم محلی، بلکه در بازار های دیگر شهرها نیز طرفداران بسیاری دارد و اغلب به عنوان میوه ای پرخاصیت و پرانرژی برای سوغات خریداری می شود.
رب انار پاوه
رب انار سنتی پاوه با استفاده از انار های ترش و شیرین محلی، به صورت کاملاً طبیعی و بدون هیچ افزودنی تهیه می شود.
این رب پس از جوشاندن و غلیظ شدن، رنگی تیره و براق پیدا می کند و طعمی عمیق و متمایز دارد.
از رب انار پاوه می توان در تهیه انواع خورشت ها مانند فسنجان، یا به عنوان چاشنی کنار غذا های سنتی و کباب ها استفاده کرد.
به دلیل خلوص بالا و عطر بی نظیر، این محصول یکی از محبوب ترین سوغاتی های خوراکی منطقه به شمار می رود.
توت خشک پاوه
توت خشک یکی از خوراکی های سالم و مقوی است که در مناطق کوهستانی پاوه با روش های سنتی و بدون استفاده از مواد نگهدارنده تهیه می شود.
درختان توت در این منطقه به طور طبیعی رشد می کنند و میوه هایشان در فصل تابستان چیده و زیر نور آفتاب خشک می شوند.
توت خشک پاوه علاوه بر طعم شیرین، سرشار از مواد مغذی مانند آهن، کلسیم و آنتی اکسیدان است.
این خوراکی سالم را می توان به عنوان تنقلات، همراه با چای یا حتی در تهیه دسر و شیرینی های سنتی استفاده کرد.
روغن حیوانی پاوه
روغن حیوانی در پاوه با استفاده از شیر تازه دام های محلی که در دامنه های سرسبز زاگرس چرا می کنند، به روش سنتی تهیه می شود.
این روغن که در گویش محلی به آن «روغن زرد» هم می گویند، بدون مواد افزودنی است و رایحه ای قوی و دل نشین دارد.
خواص دارویی، طبع گرم و قابلیت بالا در پخت وپز باعث شده روغن حیوانی پاوه جایگاه ویژه ای در آشپزی سنتی این منطقه داشته باشد.
این محصول گزینه ای بسیار پرطرفدار در میان گردشگران و دوستداران غذاهای اصیل ایرانی است.
کلوچه محلی پاوه
کلوچه های بومی پاوه با دستور های سنتی و ترکیبات کاملاً طبیعی مانند آرد محلی، روغن حیوانی، کنجد، دارچین و شکر تهیه می شوند.
این کلوچه ها در تنورهای محلی پخته شده و طعمی اصیل، با بافتی نرم و شیرین دارند.
از جمله انواع محبوب این کلوچه ها می توان به «کته» (یا کوبیده) و «نیمه فیسی» اشاره کرد که هر یک طعم و عطری خاص دارند.
این شیرینی ها نه تنها همراهی دلچسب برای چای هستند، بلکه سوغاتی بی نظیر برای ثبت خاطره ای شیرین از سفر به پاوه اند.
شکر له می
شکر له می یکی از شیرینی های سنتی و بومی شهر پاوه است که با موادی ساده مانند آرد، روغن محلی و شکر تهیه می شود.
این شیرینی معمولاً در مراسم های خانوادگی و محلی تهیه می گردد و به خاطر طعم لطیف و شیرینی ملایمش، محبوب دل بزرگ تر ها و بچه هاست.
در گذشته، شکر له می جزو شیرینی هایی بود که در جشن های ساده و خودمانی روی سفره ها دیده می شد و هنوز هم برای بسیاری از خانواده ها یادآور خاطرات خوش کودکی است.
این شیرینی با ظاهر ساده اش، طعمی دارد که هر مسافری را به خود جذب می کند.
نوخورجانه پاوه
نوخورجانه که گاهی به آن کلوچه کردی نیز گفته می شود، یکی از قدیمی ترین و خوشمزه ترین شیرینی های پاوه به شمار می رود.
این شیرینی با ترکیباتی مانند آرد، روغن حیوانی، شکر و مغز ها تهیه می شود و بافتی نرم، طعمی شیرین و عطر دل نشینی دارد.
نوخورجانه معمولاً در اعیاد مذهبی، جشن های خانوادگی و حتی برای پذیرایی از مهمانان رسمی تهیه می شود.
زیبایی ظاهری، طعم اصیل و پخت سنتی آن باعث شده به یکی از محبوب ترین سوغاتی های خوراکی منطقه تبدیل شود.
شلکینه کرمانشاه
شلکینه، نوعی نان محلی است که در فرهنگ غذایی مردم پاوه جایگاه ویژه ای دارد.
این نان نازک با خمیر ساده ای تهیه می شود که روی ساج یا تابه های فلزی داغ پخته می شود و گاهی روی آن شیره یا روغن حیوانی ریخته می شود تا طعمی شیرین تر و جذاب تر پیدا کند.
شیلکینه اغلب در فصل بهار و تابستان، هنگام گردهمایی های خانوادگی یا جشن های محلی تهیه می شود و بهدلیل سبک و خوشخوراک بودنش، طرفداران زیادی در میان مسافران و محلی ها دارد.
گیته مژگه
گیته مژگه یکی از خوراکی های سنتی پاوه است که از ترکیب مغز های مختلف مانند گردو، بادام و کنجد با آرد، شکر و روغن محلی تهیه می شود.
این شیرینی مقوی به خاطر طبع گرم و انرژی بخش بودن، بیشتر در زمستان یا ایام سرد سال مصرف می شود.
بافت متراکم و مزهی لذیذ آن باعث شده که در میان خوراکی های سنتی پاوه جایگاه ویژه ای داشته باشد.
گیته مژگیه نه تنها یک میان وعده سالم و سیرکننده است، بلکه یکی از جذاب ترین گزینه ها برای خرید به عنوان سوغاتی نیز هست.
دوخوا کردی
دوخوا یا آش دوغ، یکی از اصیل ترین غذا های محلی پاوه است که ترکیبی ساده اما خوش طعم از دوغ محلی، برنج یا بلغور و سبزی های کوهی تازه دارد.
این غذا با طبعی خنک و عطری مطبوع، بهویژه در فصول گرم سال بسیار محبوب است.
دوخوا نه تنها طعمی خاص و سنتی دارد، بلکه به دلیل استفاده از مواد اولیه طبیعی و ارگانیک، غذایی سبک و مفید برای سیستم گوارش محسوب می شود.
اگر به غذا های سنتی علاقه مندید، دوخوا یکی از خوش طعمترین تجربه های غذایی در سفر به پاوه خواهد بود.
کلانه کرمانشاه
کلانه، نانی نازک و داغ است که داخل آن با سبزی های کوهی (مانند پیچک یا پیازچه محلی) پر می شود و سپس روی ساج یا تابه پخته می شود.
این نان ساده اما بی نهایت خوش طعم، یکی از محبوب ترین غذا های محلی کردستان و به ویژه پاوه به شمار می رود.
کلانه معمولاً با دوغ یا ماست محلی سرو می شود و در میهمانی های ساده و دورهمی های خانوادگی جایگاه ویژه ای دارد.
عطر سبزی تازه هنگام پخت کلانه، حسی دل نشین از طبیعت کوهستان را به سفره تان می آورد.
آش شه له مین
شه له مینه، نوعی آش سنتی و سبک است که با بلغور، سبزیجات، کمی دوغ یا ماست و گاهی لپه یا نخود پخته می شود.
این غذا بیشتر در روز های خنک یا برای افطار در ماه رمضان مصرف می شود و به دلیل سبک بودنش، مناسب وعده های عصرگاهی یا شام است.
این آش ساده اما مقوی، طعمی اصیل دارد و نشانی از سبک زندگی ساده و سالم مردم کوه نشین پاوه است.
شه له مینه با عطری ملایم و طعمی ملایم تر از دوخوا، یکی از غذاهای خوش خوراک و محبوب محلی به شمار می آید.
خورشت هلو
خورشت هلو، یکی از غذاهای خاص منطقه پاوه است که با هلو های بومی، گوشت گوسفند یا مرغ، پیاز و چاشنی هایی مانند زعفران و دارچین تهیه می شود.
این خورشت ترکیبی از طعم شیرین و شور دارد و طبعی معتدل و خوشایند برای بسیاری از ذائقه ها فراهم می کند.
این خورشت بیشتر در فصل تابستان و هنگام برداشت هلو تهیه می شود و در سفره های رسمی و مهمانی ها جایگاه خاصی دارد.
اگر به طعم های خاص و متفاوت علاقه دارید، خورشت هلو تجربه ای خوشایند و فراموش نشدنی خواهد بود.
خورش خلال کرمانشاهی
خورشت خلال از جمله غذا های گیاهی منطقه پاوه است که با گیاه «خرال» (گیاهی بومی با طبع گرم و خواص دارویی)، عدس یا نخود، پیاز داغ و چاشنی های محلی تهیه می شود.
این خوراک خوش عطر و سبک، مناسب گیاه خواران و کسانی است که به غذا های سنتی بدون گوشت علاقه دارند.
خورشت خرال علاوه بر طعم متفاوت، به دلیل خواص درمانی گیاه خرال برای سیستم گوارش و افزایش انرژی، یکی از غذا های سالم و مقوی منطقه به شمار می رود.
این خورشت در سفرهای کوه نوردی و طبیعت گردی نیز بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
گیوه کرمانشاه
گیوه دوزی یکی از صنایع دستی اصیل پاوه است که ریشه در فرهنگ کوه نشینی و زندگی سنتی مردم این منطقه دارد.
گیوه ها که در گویش محلی به آن ها «کلاش» هم گفته می شود، پاپوش هایی سبک، خنک و بادوام هستند که با نخ قالی، پارچه های محلی و کفی از چرم یا لاستیک تهیه می شوند.
گیوه ها بهدلیل گردش هوای مناسب در داخل کفش، بسیار مناسب برای استفاده در فصول گرم هستند. علاوهبر این، طراحی آن ها کاملاً با سبک زندگی روستایی و کوهستانی سازگار است.
گیوه دوزی در پاوه هنوز هم بهصورت سنتی انجام می شود و بسیاری از گردشگران این کفش ها را به عنوان یادگاری خاص از سفر به این منطقه تهیه می کنند.
کلاش کردی
کلاش، نوعی گیوه خاص است که به صورت کامل با دست ساخته می شود و ساخت آن نیاز به دقت، تجربه و هنر بالایی دارد.
بدنه این پاپوش از نخ تابیده شده و کف آن از پارچه چندلایه یا چرم تهیه می شود.
کلاش به دلیل سبک بودن و عدم استفاده از میخ یا فلز، گزینه ای مناسب برای کوهنوردی های سبک و روزمره است.
پوشیدن کلاش نه تنها حس راحتی می دهد، بلکه شما را با بخشی از سبک زندگی سنتی مردم کردستان آشنا می کند.
در بازارچه های پاوه می توان انواع کلاش با طرح ها و اندازه های مختلف را یافت.
کلاه کردی
کلاه دوزی یکی دیگر از صنایع دستی پرطرفدار پاوه است که اغلب توسط زنان و مردان هنرمند محلی انجام می شود.
در این هنر، کلاه هایی با پارچه های نخی یا پشمی دوخته شده و با نخ های رنگی، آینه دوزی یا طرح های سنتی تزئین می شوند.
کلاه های دست دوز نه تنها جنبه کاربردی دارند، بلکه بخشی از پوشش سنتی مردم منطقه نیز هستند.
این هنر زیبا و نمادین، در بسیاری از مراسم های فرهنگی و آیینی نقش مهمی ایفا می کند و به عنوان سوغاتی فرهنگی، مورد توجه گردشگران قرار دارد.
شال کرمانشاهی
شال بافی یکی از قدیمی ترین هنر های دستی پاوه است که با استفاده از نخ های پشمی و الیاف طبیعی انجام می شود.
این شال ها نهتنها برای گرم نگه داشتن بدن در زمستان کاربرد دارند، بلکه طرح ها و رنگ بندی سنتی آن ها نشان از ذوق هنری بافندگان منطقه دارد.
شال های بافته شده در پاوه اغلب به صورت دستی و با دستگاه های ساده سنتی تولید می شوند و جلوه ای زیبا به پوشش محلی می بخشند.
شال بافی همچنان در بسیاری از خانه های روستایی پاوه زنده است و نقش مهمی در اقتصاد خانواده ها دارد.
چوخا کردی
چوخا، لباس محلی مردان کرد است که از پارچه های پشمی و ضخیم تهیه می شود و در مناطق سردسیر بسیار کاربردی است.
این لباس با دوخت هایی خاص و طرح هایی ساده اما پر مفهوم تهیه می شود و علاوه بر کاربرد روزمره، در مراسم های رسمی و فرهنگی نیز پوشیده می شود.
چوخا نشانی از هویت قومی و غرور فرهنگی مردمان این منطقه است و خرید آن به عنوان سوغات، تجربه ای از فرهنگ پوشش محلی را به گردشگران هدیه می دهد.
موج بافی کرمانشاه
موج بافی، یکی از قدیمی ترین هنرهای بافتنی در پاوه و مناطق اطراف آن است.
موج نوعی پارچه دست بافت پشمی است که برای تهیه پتو، زیرانداز، روفرشی و گاهی پوشش حیوانات استفاده می شود.
طرح های سنتی موج با ترکیب رنگ های گرم و نقش های بومی، جلوه ای خاص به این بافته ها می بخشند.
موج ها سبک، گرم و بسیار بادوام هستند و به همین دلیل در خانه های سنتی و امروزی کاربرد زیادی دارند.
خرید موج به عنوان سوغات، راهی برای حمایت از هنرمندان محلی نیز محسوب می شود.
سجاده بافی کرمانشاهی
سجاده بافی یکی از صنایع دستی معنوی پاوه است که بیشتر با نخ های پشمی رنگ شده و با الهام از طرح های اسلیمی و نقوش مذهبی بافته می شود.
این سجاده ها در سایز های مختلف و با رنگ هایی گرم و دل نشین تولید می شوند.
سجاده های دست باف پاوه نه تنها برای استفاده شخصی در عبادت، بلکه به عنوان هدیه ای ارزشمند و سوغاتی معنوی طرفداران زیادی دارند.
این هنر نشان دهنده پیوند عمیق مردم منطقه با سنت ها و باور های مذهبی شان است.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
راهنمای سفر به ابهرمرودشت کجاستسوغات شهرکرد چیست
یک پاسخ به “سوغات شهر پاوه”
❤️🔥