آشپزی قابلی ازبکی

قابلی ازبکی یکی از اصیل ترین غذاهای ملی ازبکستان است که با طعمی متفاوت، رنگی دل نشین و عطری خاص، جای خود را در دل گردشگران و علاقه مندان به غذاهای آسیای میانه باز کرده است. برای آشنایی بیشتر و اطلاعات کامل تر، همراه ما در وب سایت عصر گردش باشید.

تاریخچه قابلی ازبکی

آشپزی قابلی ازبکی ریشه در تاریخ غنی و فرهنگ ها و سبک زندگی چادرنشینی و شهری مردم ازبکستان دارد.

این نوع غذا در گذشته غذای ویژه مهمانی های رسمی، جشن ها و اعیاد سنتی بوده و در دیگ های بزرگ و بر روی آتش طبخ می شده و یکی از معروف ترین خوراک و آشپزی سنتی این کشور می باشد.

ترکیب مواد مقوی مانند گوشت، برنج، هویج، کشمش و ادویه جات گرم، نشان دهنده پیوند میان ذائقه سنتی و شرایط اقلیمی آسیای مرکزی است.

قابلی پلو در گذشته همراه با بازرگانان و کاروان ها از طریق جاده ابریشم در سراسر منطقه گسترش یافت و طعم آن مورد توجه مردم کشورهای مختلف قرار گرفت.

قابلی ازبکی چیست

آشپزی قابلی ازبکی نماینده ای از غذاهای آسیای مرکزی است که بر پایه ترکیب طعم های شیرین، شور و ادویه دار بنا شده است.

در این سبک آشپزی، استفاده از مواد اولیه ساده اما مغذی، مهارت در بخارپز کردن و لایه چینی صحیح مواد اهمیت زیادی دارد.

رنگ، بافت و عطر سه عنصر کلیدی در قابلی پلو هستند که با مهارت در ترکیب و پخت تدریجی مواد ایجاد می شوند.

آشپزی قابلی ازبکی

قابلی پلو یا قابلی ازبکی غذایی ست لایه دار و پخته شده با برنج، گوشت، هویج، پیاز، کشمش، نخود، سیر کامل و ادویه هایی مثل زیره و زردچوبه.

تمام این مواد ابتدا به صورت مجزا آماده شده، سپس به صورت لایه لایه در دیگ یا قابلمه قرار گرفته و به کمک بخار پخته می شوند.

تفاوت قابلی ازبکی با سایر پلوها: برخلاف پلوهای ایرانی که بیشتر به روغن کشی و ته دیگ اهمیت می دهند، در قابلی پلو تمرکز روی عطر مواد، رنگ و طعم یک دست غذاست.

قدیمی ترین غذای ازبکی

قابلی پلو از دوران قدیم یکی از اصلی ترین غذاهای مردم ازبکستان بوده که در جشن ها و مراسم سنتی طبخ می شده است.

برخی منابع قدمت آن را به قرون میانه نسبت می دهند که در آن زمان نوع ساده تری از این غذا با گوشت خشک، برنج و پیاز طبخ می شده است.

نقش دین و سنت در حفظ اصالت غذا: آشپزی قابلی در مراسم مذهبی، عروسی ها و آیین های خانوادگی نقشی پررنگ داشته و همین تکرار نسل به نسل، آن را زنده نگه داشته است.

آشپزخانه غذای ازبکی

آشپزخانه سنتی ازبکی معمولاً مجهز به دیگ های بزرگ چدنی یا آهنی به نام کازان است که روی شعله هیزمی یا زغالی قرار می گیرند.

در این محیط، آماده سازی مواد اولیه مانند خلال کردن هویج، طعم دار کردن گوشت و حفظ ترتیب لایه گذاری اهمیت زیادی دارد.

تجهیزات سنتی برای پخت قابلی: کازان، ملاقه های دسته بلند، تخته چوبی بزرگ برای خرد کردن و پارچه های نخی برای دم کشی از ابزارهای رایج در تهیه این غذا هستند.

معروف ترین غذای ازبکی چیست

معروف ترین ازبکی همان قابلی پلو است که در سراسر ازبکستان شناخته شده ترین غذای ملی به شمار می رود.

این غذا نمادی از مهمان نوازی و پذیرایی سنتی مردم ازبکستان است و در هر منطقه، با سبک خاص خود تهیه می شود.

نسخه های مختلف قابلی در شهرهای مختلف: در سمرقند، بخارا و تاشکند، سبک پخت قابلی متفاوت است؛ برخی با نخود، برخی با سیر کامل و برخی با گوشت گوسفند چرب آن را تهیه می کنند.

فرهنگ غذای ازبکستان

غذا در فرهنگ ازبکستان فقط خوراک نیست؛ بخشی از هویت، مهمان نوازی و پیوندهای خانوادگی است.

قابلی پلو اغلب به صورت دسته جمعی و روی سفره های بزرگ سرو می شود و این تجربه جمعی از صرف غذا، نشانی از وحدت و احترام به مهمان است.

طرز تهیه قابلی پلو ازبکی

قابلی پلو ازبکی یا کابلی پلو یکی از غذاهای اصیل و محبوب آسیای میانه است که ریشه در فرهنگ غذایی ازبکستان و افغانستان دارد.

این پلو مجلسی به دلیل داشتن هویج و کشمش، طعمی ملایم، شیرین و معطر دارد و با گوشت، برنج و ادویه جات معطر ترکیب می شود.

اگر به دنبال یادگیری یک غذای متفاوت، خوش رنگ و پرعطر هستید، قابلی پلو ازبکی انتخابی مناسب خواهد بود.

مواد لازم قابلی پلو ازبکی

برنج: ۴ پیمانه
گوشت گوسفند یا گوساله: ۲۵۰ گرم
پیاز: ۲ عدد
سیر: ۵ حبه
هویج: ۳ عدد
کشمش پلویی: ۱ پیمانه
رب گوجه فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
زردچوبه، فلفل سیاه، زیره و نمک: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم

روش پخت قابلی ازبکی

مرحله اول خرد کردن مواد: پیازها را به صورت خلالی خرد کنید و حبه های سیر را نیز ریز کنید تا برای تفت آماده باشند.

مرحله دوم تفت پیاز: در قابلمه ای مقداری روغن بریزید و پیازها را تا طلایی شدن سرخ کنید.

مرحله سوم افزودن سیر: وقتی پیاز کمی رنگ گرفت، سیر خردشده را اضافه کرده و با حرارت ملایم تفت دهید تا عطر آن آزاد شود.

مرحله چهارم پخت گوشت: تکه های گوشت را به قابلمه اضافه کرده و با پیاز و سیر سرخ کنید تا رنگ آن تغییر کند. سپس رب گوجه فرنگی، زردچوبه و در صورت تمایل پاپریکا را افزوده و کمی تفت دهید.

نکته مهم در پخت گوشت: بعد از تفت، ۲ لیوان آب جوش اضافه کنید، حرارت را کم کنید و در قابلمه را ببندید. گوشت باید حدود ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت بپزد.

نمک را نیم ساعت پس از شروع پخت اضافه کنید تا گوشت نرم تر شود.

مرحله پنجم آماده سازی هویج و کشمش: هویج ها را به صورت خلالی نازک برش دهید.

در ماهیتابه ای جدا، روغن بریزید و هویج ها را سرخ کنید. سپس کشمش را اضافه کرده و فقط ۳۰ ثانیه تفت دهید تا تغییر رنگ ندهد.

نکته در مورد تفت کشمش: بیش ازحد تفت دادن کشمش باعث تغییر مزه و سفت شدن آن می شود.

از روغن زیاد برای سرخ کردن استفاده کنید تا طعم غذا اصیل بماند.

مرحله ششم اضافه کردن برنج: برنجی که از ۲ تا ۳ ساعت قبل خیس کرده اید، به قابلمه گوشت اضافه کنید. در صورت نیاز ۱ تا ۲ لیوان آب جوش اضافه کرده و حرارت را زیاد کنید تا بجوشد.

نکته در مورد پخت برنج: اضافه کردن برنج باید زمانی انجام شود که آب در قابلمه در حال جوشیدن باشد. این کار مانع چسبیدن دانه های برنج به یکدیگر می شود.

مرحله هفتم دم گذاشتن قابلی پلو: وقتی بیشتر آب برنج کشیده شد، هویج و کشمش سرخ شده را اضافه کرده و به آرامی هم بزنید.

سپس کمی زیره بپاشید، حرارت را کم کنید، دم کنی بگذارید و در قابلمه را ببندید. حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه برای دم کشیدن زمان دهید.